Eén op de vijf mensen heeft chronische pijn. Maar liefst 85% van die mensen
lijdt aan een depressie (Sheng, Liu, Wang, Cui, & Zhang, 2017). Vaak zijn die mensen rond de 45 jaar oud en hebben ze zo’n 6,5 jaar last van hun klachten (Hoekstra & Hoekstra, 2016).
En dan kom ik, 22 jaar oud en 13 jaar chronische pijnklachten. Geen wonder
dat ik voor elke therapeut een uitzondering ben. Een proefkonijn, uitdaging of
bijzonder geval. Zo word ik bijna altijd omschreven, een raadsel voor de
medische wereld. Niemand lijkt verstand te hebben van mijn klachten. Bijna
niemand. Niemand, behalve ik.
22 juli 2019. Ruim een jaar geleden vertrok ik naar Sydney. Het lijden wat
ik deed onder mentale druk en lichamelijke pijn was te groot. Jaren vol pijn gingen
in mijn hoofd zitten. Ik probeerde alles om ervan af te komen en het
frustreerde me enorm dat dat niet lukte. Mijn dagelijkse bezigheden gingen mij
steeds meer moeite kosten. Sporten ging niet meer, soms was lopen of
omhoogkomen me al te veel. De ene na de andere arts of therapeut ging met alle
enthousiasme met mij aan de slag. Ik was in hun ogen de perfecte cliënt: jong,
leergierig, positief, hardwerkend en ontzettend trouw. In die dertien jaar tijd
zijn er amper dagen dat ik mijn oefeningen niet heb afgevinkt en tijdens een
behandeling niet heb doorgevraagd. Ik wilde alles weten en volgde de adviezen
trouw op. En daarnaast was ik ook een uitdaging, een raadsel. Interessant. Toch
viel het al die twaalf verschillende fysiotherapeuten en vijftien artsen stuk
voor stuk tegen. Voor ik het wist verdween het enthousiasme als sneeuw voor de
zon en moesten ze me vertellen dat ze mij toch niet konden helpen.
Teleurstellend, onrechtvaardig en ontzettend machteloos. Zo’n gesprek was
schrijnend. Elke keer ging ik er zo hard voor en deed ik mijn uiterste best. Om
te horen dat het uiteindelijk voor niets was, kwam telkens als een mega klap in
mijn gezicht. Ik verbeet mijn lip, ik kon de woorden voor mijn teleurstelling
simpelweg niet meer vinden. Terwijl ik mijn tranen wegveegde, werd ik van
binnen steeds meer gefrustreerd. Ik kookte van woede. Zo kwaad werd ik dan op
mezelf en de wereld. Hoezo moest mij dit overkomen, waarom kon ik niet normaal
de dingen doen als mijn leeftijdsgenoten en waarom hielp er niets? Echt grote
dikke vette pech.
Tenminste dat dacht ik. Jammer genoeg besefte ik toen niet wat ik mij nu
besef. Chronische pijn is geen pech en ook niet toevallig. Deels misschien wel.
Al dat vallen, mijn operaties en complicaties hebben zeker niet meegeholpen.
Toch ben ik geen slachtoffer, in tegendeel zelfs. Ik ben ook schuldig.
Verantwoordelijk voor mijn eigen gedrag en mijn eigen pijn. Het is zonde dat ik
daar niet eerder ben achter gekomen.
De medische wereld kan mij niet helpen, want de medische wereld heeft niet voldoende kennis. De gezondheidszorg in ons land is gericht op acute zorg. Iedereen
heeft wel eens wat. Dat wordt onderzocht, behandeld en verholpen. Elke arts is
gespecialiseerd in een specifiek deel van het menselijk lichaam. Daar wordt
naar gekeken en complicaties worden opgelost. Dit werkt uitstekend voor
plotselinge aandoeningen en pijn, maar niet voor chronische pijn. Bij
chronische pijn is er meer nodig. Pijn is het resultaat van een lichamelijke
oorzaak. Chronische pijn is het resultaat van een mentale en lichamelijke
oorzaak (Venselaar, 2015). Jammer genoeg is de medische wereld hier niet op
gericht. De medische wereld is in twee verdeeld. Of je hebt een lichamelijk
probleem of een mentaal probleem. Wanneer iets lichamelijks niet goed zit, ga
je naar de huisarts en vervolgens naar een arts of hulpverlener. Wanneer je een
mentaal probleem hebt, ga je naar een psycholoog. Beide heb ik vele malen
gezien, maar geen arts of psycholoog pakte beide kwesties tegelijk aan. Terwijl dit juist nodig is om chronische pijn op te lossen. Pijn is een signaal, een waarschuwing van overbelasting van het lichaam (Venselaar, 2015). Dit kan stress zijn of een
te zware lichamelijke belasting. Mensen met chronische pijn hebben zowel
mentale als lichamelijke bakstenen. Dat zijn er vaak zoveel dat een klein
beetje stress of een klein beetje belasting de emmer al doet overlopen. En dan
heb je het dus, pijn. Het lijkt spontaan, maar dat is het niet. Wil je de pijn
oplossen, dan moet je ruimte in je emmer creëren, je lichamelijke en mentale
bakstenen opruimen. Zo is er meer ruimte voor dagelijkse stress en dagelijkse
belasting.
Die ruimte is er bij mensen met chronische pijn, zoals ik, dus niet. Of sterker nog, ze nemen die niet. Mensen met chronische pijn zijn zo gewend aan hun dagelijkse activiteiten. Ze proberen hun leven te leven, net als iedereen. Wanneer pijn tijdelijk is, wil iedereen ernaar luisteren. Je hebt een duidelijke oorzaak, een duidelijke uitleg en een duidelijk eindpunt. Maar wat als pijn tijdloos wordt? Wat als jij regelmatig wakker wordt en moeilijk op kunt staan, naar je werk kunt gaan, of de bus kunt pakken met de gedachte dat ‘je er mee moet leren leven’. Wat doe je dan? Luister je naar je lichaam en geef je toe aan de pijn? Maar wat zeg je dan tegen je vrienden, familie of je werkgever? ‘Ik kan niet, want ik heb ‘pijn’, wat voor pijn weet ik niet, en hoe lang het duurt weet ik al helemaal niet. Dat kan een week, een maand of jaren zijn.’ Ze zien je al aankomen, geen werkgever die je nog wilt hebben. Daarbij vraag je je af hoe lang je nog moet toegeven aan de pijn. Wanneer wordt je leven dan normaal en wanneer kun je weer meedoen met de rest? Kan dat überhaupt nog wel? Je wilt het niet weten, laat staan eraan toegeven. Dus ga je door. Als slachtoffer van de pijn, maar als verantwoordelijke van je eigen gedrag. Je doet het uiteindelijk zelf. Bijtend op je lip, balend van de pijn en wanhopig over de toekomst ga je voortdurend over je eigen grenzen. Wat vervolgens resulteert in nog meer pijn en nog meer belemmeringen in je dagelijkse activiteiten. Hierdoor krijg je meer stress, waardoor je emmer nog sneller overloopt en je nog sneller pijn krijgt. Een grote negatieve vicieuze cirkel dus. Jeetje, wat vermoeiend!
Wat een geluk dat ik me dit besef. Nog maar 22 jaar, waarvan dertien jaar met
dagelijkse pijn. Hoe tof zou het zijn als ik straks tachtig jaar ben, waarvan vijftien
jaar met chronische pijn?! Dan valt het allemaal best mee! Dus ga ik aan de slag
met een ervaringsdeskundige. En de enige ervaringsdeskundige die ik ken, die
ben ik zelf. Ik ben de wetenschapper van mijn eigen lichaam. Dus schrijf ik
deze blog. Met de behoefte om mijn verhaal te delen, het vertrouwen om van mijn
pijn af te komen en de allergrootste wens om een succesverhaal aan lotgenoten
door te kunnen geven. Mijn succesverhaal; een dankbaar leven waarin je je dagelijkse
dingen kan doen zonder dat je belemmerd wordt door lichamelijke pijn of mentale
stress. Vrij kunnen bewegen, lekker in je vel zitten en het leven vieren. Ik
kan niet wachten en ik ga er komen, want ik ben op de goede weg. Dit wordt een
succesverhaal, een uitkomst voor lotgenoten met chronische pijn en een
verbreding van kennis voor de medische wereld!
Literatuur:
Hoekstra, F., & Hoekstra, T. (2016). Onderzoeksrapportage ReSpAct CVA en Chronische pijn. Groningen, Nederland: ReSpAct.
Sheng, J., Liu, S., Wang, Y., Cui, R., & Zhang, X. (2017). The link between depression and chronic pain: Neural mechanisms in the brain. Neural plasticity. doi:10.1155/2017/9724371
Venselaar, K. (2015). Pijn als signaal. Nederland: VRC.
PainkillersbyMies 