‘Misschien wel, waarschijnlijk niet’, dacht ik toen ik van de behandeling hoorde. Ik ben al 14 jaar lang van alles aan het proberen, maar elke keer lijk ik opnieuw een uitzondering. Een uitzondering bij wie de behandeling net niet werkt. Dat zou bij deze behandeling ook wel zo zijn dacht ik, tot ik in plaats van een uitzondering ineens de regel werd.
Hoe meer ik over ‘Emotie als medicijn’ ging lezen, hoe zekerder ik werd dat hier mijn oplossing lag. Alles klopte. Ik kreeg een lijstje voor me met karaktereigenschappen die typerend zouden zijn voor mensen met chronische klachten. ‘Perfectionisme, streng voor mezelf, en graag goed of aardig gevonden willen worden’. Het stond op mijn voorhoofd geschreven en waren dus ook alarmerende eigenschappen die aangeven dat er mogelijk een emotie is verdrongen. Ze stonden bovenaan in het lijstje van eigenschappen die mensen hebben met chronische pijn. ‘Toevallig’, dacht ik en las door. Al snel kwamen er veel meer overeenkomende eigenschappen bij. Hoge verwachtingen, groot verantwoordelijkheidsgevoel, onzekerheid over jezelf en je kunnen, moeite met beslissingen nemen en vaak zorgen maken, waren typische kenmerken van mensen met chronische pijn. En ook typisch Mies dus. Mijn mond viel open van verbazing en onbegrip. Want wat hebben deze karaktereigenschappen te maken met pijn?
Nienke, mijn behandelaar, kon het heel goed uitleggen. Deze eigenschappen omschrijven mensen die zichzelf snel opzij zetten en zijn gewend of hebben geleerd om bepaalde emoties voor zich te houden. Bewust, maar ook onbewust, uit angst om anderen niet te kwetsen. Op deze manier kunnen emoties verdrongen worden. Telkens wanneer er zich een situatie voordoet wat je herinnert aan deze pijnlijke emotie die je niet ‘kon’ of ‘mocht’ voelen, zal je brein je afleiden: je krijgt pijn. Als je de genoemde karaktereigenschappen herkent, betekent dat niet dat je standaard chronische klachten oploopt in je leven. Je hebt een verhoogd risico, dat wel.
Naast kenmerkende karaktereigenschappen, zijn er ook ‘klachteigenschappen’ typerend voor een emotionele oorzaak. Het menselijk lichaam is niet gemaakt om pijn te hebben. Het heeft een helend vermogen. Dit betekent dat wanneer je bent gevallen of je lichaam hebt overbelast en er geen medische ernstige oorzaak voor de klacht gevonden wordt, dit binnen 3 maanden over zou moeten gaan. Wanneer dit niet het geval is, is de kans groot dat je klacht in stand wordt gehouden door een emotie. Niet met opzet, maar onbewust. Op onbewust niveau is er een emotie aan je pijn gekoppeld. Zo was ik tijdens mijn voetbaltraining ontzettend fanatiek. Toen ik als meisje van 9 viel, had ik niet alleen pijn, maar baalde ik ook enorm. Ik was boos, voelde me machteloos, vond het oneerlijk, en werd geremd in hetgeen wat ik wilde: de beste zijn. Ik besteedde toen geen aandacht aan die emotie, waardoor die emotie ‘machteloosheid’ onbewust misschien gekoppeld kan zijn aan mijn liesklachten. Telkens wanneer ik me machteloos voel, is dat een trigger voor mijn liesklachten om op te spelen. Lichamelijke pijn, die voortkomt uit verdrongen emoties. Mijn onderbewuste wilt mij beschermen voor deze emotie en straalt pijn uit zodat ik de emotie niet hoef te voelen. ‘Chronische pijn’ dient dus als beschermingsmechanisme.
Iedereen heeft weleens lichamelijke ongemakken als gevolg van mentaal onwelzijn. Denk maar eens aan buikpijn voor een tentamen, omdat je zenuwachtig bent, maar ook bang voor afwijzing of falen. Iedereen herkent rood worden, omdat je je schaamt. Iedereen heeft wel eens hoofdpijn, na een heftig gesprek of een hevige huilbui. Lichaam en geest zijn verbonden. Dat weten we en voelen we allemaal. In kleine situaties, bij relatief kleine gevoelens. Dus waarom zou dat niet gelden voor hevigere emoties?! Het is goed mogelijk dat wanneer emoties heviger zijn, je lichaam je nog meer wilt afleiden en je lichamelijke pijn nog heviger wordt. Hoe heviger de emotie, hoe groter je pijn. Klinkt vrij logisch, maar toch twijfel ik. Want mijn emoties uiten zich toch niet altijd in pijn? Niet altijd heb ik last van mijn lies als ik bezig ben met emoties. Niet altijd voel ik mij verdrietig als ik pijn heb, toch…? En daarbij zijn er ook situaties waarin ik altijd pijn heb. Als ik voetbal bijvoorbeeld, of schoonmaak of zware dingen til. De ene keer heb ik wel meer last dan de andere keer. En soms kan ik langer doorgaan voor de pijn begint dan op een andere dag. Maar toch heb ik bijna altijd pijn. Is dat dan toch niet overbelasting en zit daar dan wel een emotie achter? Je leest het in mijn volgende blog.
PainkillersbyMies 